Koopwoning. Bij een echtscheiding komen ook financiële perikelen, bijv. als er sprake is van een koopwoning. Deze kan van een van u beiden zijn of van u beiden samen, bijv. ieder voor de helft. Maar hoe zit het dan fiscaal met de hypotheekrente en met de bijtelling van het eigenwoningforfait?
U blijft in de woning wonen
Blijft u in de woning wonen en vertrekt uw ex, dan mag u de hypotheekrente over uw aandeel in de woning aftrekken. Betaalt u alle hypotheekrente, dan mag u toch slechts alleen de rente over uw aandeel in de woning aftrekken. Is er echter een onderhoudsverplichting die volgt uit een convenant of rechterlijke uitspraak, dan kunt u de rest van de betaalde rente wel aftrekken als betaalde alimentatie. Betaalt uw ex juist alle rente, dan is de rente over uw aandeel in de woning aftrekbaar, maar moet u dit ook weer aangeven als ontvangen alimentatie als er sprake is van eerdergenoemde onderhoudsverplichting.
Eigenwoningforfait. Het eigenwoningforfait is een percentage van de WOZ-waarde, in 2025 meestal 0,35%, en komt voor uw aandeel in de woning in mindering op de aftrekbare hypotheekrente. Mag u ‘gratis’ in de woning blijven wonen, dus zonder uw ex een vergoeding hiervoor te betalen, dan moet u het eigenwoningforfait over het aandeel van uw ex aangeven als ontvangen alimentatie, ook nu weer als er sprake is van eerdergenoemde onderhoudsverplichting.
U verlaat de woning. De geschetste gevolgen zijn anders als u na de echtscheiding de woning verlaat en uw ex erin blijft wonen. In dat geval mag u twee jaar lang de door u betaalde hypotheekrente over uw deel van de woning blijven aftrekken. Betaalt u echter alle hypotheekrente, dan mag u de hypotheekrente over het deel van de woning dat van uw ex is, aftrekken als alimentatie als er weer een onderhoudsverplichting is. Betaalt echter uw ex alle rente, dan mag uw ex de hypotheekrente over zijn of haar deel van de woning aftrekken en de hypotheekrente over uw deel aftrekken als alimentatie als er weer een onderhoudsverplichting is.
Eigenwoningforfait aangeven. U geeft het eigenwoningforfait aan voor uw deel van de woning. Mag uw ex ‘gratis’ in de woning blijven wonen, dan trekt u het eigenwoningforfait over uw deel van de woning af als alimentatie als er een onderhoudsverplichting is.
Situatie na twee jaar. Als u de woning verlaten heeft en dit is inmiddels twee jaar geleden, dan is er voor u geen sprake meer van een eigen woning. Fiscaal verhuist de woning dan ook naar box 3, zowel voor de waarde als voor de bijbehorende schuld. Deze is dus ook niet langer aftrekbaar in box 1.
Ex verlaat de woning
Verlaat uw ex de woning binnen de genoemde twee jaar, dan is de hypotheekrente aftrekbaar tot de dag van vertrek uit de woning. Staat deze echter leeg en te koop, dan is de hypotheekrente aftrekbaar vanaf het moment dat u zelf de woning verliet tot het eind van het jaar waarin u bent vertrokken, plus de drie jaren die daarop volgen. Vanaf het moment dat zowel u als uw ex de woning niet meer bewonen, is het eigenwoningforfait niet meer van toepassing, zowel bij u als bij uw ex.