Als u ziek of gehandicapt bent, zit het er dik in dat u extra kosten moet maken voor vervoer, bijv. omdat u soms de specialist moet bezoeken. In het Belastingplan 2025 stelt het kabinet voor deze aftrek sterk te beperken. Welke gevolgen heeft dit voor u, wat scheelt het en wat is eraan te doen?
Aftrek zorgkosten 2024 en 2025
Wettelijk is precies omschreven welke zorgkosten er aftrekbaar zijn en welke niet. De aftrekbare zorgkosten kunt u in mindering brengen op uw inkomen, zodat u minder belasting betaalt. Daarbij geldt wel een drempel, ofwel een bedrag aan zorgkosten dat u sowieso zelf betaalt voordat u aan aftrek toekomt. Deze drempel ligt hoger naarmate uw inkomen hoger is. Een hoger inkomen betekent dus minder aftrek. Verder mag u uw zorgkosten in 2024 slechts aftrekken tegen maximaal het tarief van de eerste schijf, ofwel tegen maximaal 36,97%. Vanaf 2025 wordt dit hoogstwaarschijnlijk maximaal 37,48%. Ook is aftrek alleen mogelijk als u de kosten niet op een andere wijze vergoed krijgt, zoals via uw verzekeraar.
Drie soorten aftrek vervoerskosten. Er zijn drie soorten vervoerskosten bij ziekte, die ieder een eigen aftrekregime hebben.
1. Kosten van vervoer. Om te beginnen, de kosten van vervoer die u moet maken om bij uw behandelaar te kunnen komen, zoals uw fysiotherapeut of tandarts. Daarbij mag u uitgaan van de werkelijke kosten van een taxi, van openbaar vervoer en van uw autokosten. Dat betekent dat u bijv. uit mag gaan van hogere autokosten als u een dure auto gebruikt om op uw afspraak te komen. U moet uitgaan van de werkelijke autokosten, die u bijv. kunt herleiden via gegevens die beschikbaar zijn bij de ANWB. Naast de werkelijke autokosten mag u apart de parkeerkosten meenemen in de aftrek.
Wijziging per 2025. Per 2025 mag u niet langer uitgaan van de werkelijke autokosten, maar van een standaardtarief van € 0,23/km. Dit bedrag wordt momenteel al toegepast als het gaat om een onbelaste kilometervergoeding voor zakelijke autoritten. De wijziging betekent dat voor de meeste belastingplichtigen de aftrek van vervoerskosten zal verminderen. Een gemiddelde auto heeft nu eenmaal een kostprijs per kilometer die veel hoger ligt dan € 0,23/km. Alleen gebruikers van een goedkope of oude auto kunnen vanaf 2025 wellicht een hogere aftrek tegemoetzien.
2. Extra kosten in verband met ziekte. Als u vanwege ziekte of invaliditeit extra vervoerskosten maakt, zijn deze ook aftrekbaar. U moet bijv. voor familiebezoekjes en het doen van boodschappen de auto gebruiken, omdat u niet kunt lopen of slecht ter been bent. Voor wat betreft de aftrek van de kosten, moet u de kosten die u maakt, vergelijken met mensen die maatschappelijk en financieel gezien met u vergelijkbaar zijn en niet ziek of invalide zijn. Alleen de meerkosten die u maakt ten opzichte van deze mensen zijn aftrekbaar.
Wijziging per 2025. Vanaf 2025 geldt er een vast bedrag aan extra aftrek van € 925 per jaar. Bovendien is voortaan vereist dat u aannemelijk maakt dat u lopend een afstand van meer dan 100 meter niet kunt overbruggen. Dit kan bijv. met behulp van een invalidenparkeerkaart of een verklaring van een arts. Uw handicap inzake het niet kunnen lopen, moet duurzaam zijn, waarbij een periode geldt van minstens een half jaar.
3. Langdurig ziekenbezoek. Belastingplan 2025 bevat ten slotte een kleine wijziging van de voorwaarden voor aftrek van vervoerskosten bij langdurig ziekenbezoek van een huisgenoot in een ziekenhuis of zorginstelling. Niet langer is beslissend of bij aanvang van de ziekte een gemeenschappelijke huishouding werd gevoerd, maar of dit het geval was bij aanvang van de verpleging. Voor de rest blijven de voorwaarden ongewijzigd. Dit betekent onder meer dat de opname langer dan een maand moet duren en dat de enkele reisafstand minstens tien kilometer moet bedragen.
Parkeer-, veer- en tolkosten. De Tweede Kamer heeft de plannen inmiddels iets aangepast voor wat betreft parkeer-, veer- en tolgelden. Deze kosten waren in de oorspronkelijke plannen niet aftrekbaar. Tip. Dit wordt aangepast, zodat deze kosten apart aftrekbaar zijn bij de vervoerskosten van € 0,23/km. Dit zal behalve voor vervoerskosten voor bezoek aan medici, ook gaan gelden voor de al bestaande aftrek van € 0,23/km bij bezoek aan een zieke huisgenoot.
Wat betekent dit nu concreet?
Vereenvoudiging. Zieke en invalide personen kunnen bij de berekening van hun aftrekbare vervoerskosten voortaan uitgaan van een vast bedrag en hoeven niet meer na te gaan wat de werkelijke autokosten zijn geweest. Aangezien deze kosten vrij eenvoudig via internet zijn te achterhalen, zal voor de meeste belastingplichtigen de beperking van de aftrek zwaarder vallen. Hoeveel is afhankelijk van het aantal zorgkilometers dat u jaarlijks maakt en afhankelijk van het verschil in werkelijke kosten en € 0,23/km. Ook de beperking van de aftrek tot € 925 per jaar van de meerkosten die zieken en invaliden maken voor vervoer, kan er behoorlijk inhakken. Aangezien u zelf weinig aan uw ziekte of handicap kunt veranderen, kunt u slechts anticiperen op de maatregelen door minder zorgkilometers te maken en/of vaker hiervoor het openbaar vervoer te gebruiken. Hierbij moet overigens worden aangetekend dat de plannen nog door het parlement moeten worden goedgekeurd.