Bijtelling maximaal de autokosten. Als u als ondernemer in de inkomstenbelasting de beschikking heeft over een auto van de zaak, heeft u met de bekende bijtelling te maken. Het bedrag van de bijtelling is niet aftrekbaar van de winst. Dit vanwege het privévoordeel dat u van een ter beschikking staande auto heeft. Alleen als u kunt bewijzen dat u de auto in een jaar niet meer dan 500 kilometer privé gebruikt, is de bijtelling nihil. Voor (IB-)ondernemers is tevens bepaald dat de bijtelling niet meer kan bedragen dan het bedrag van de werkelijke kosten. Maar behoort hiertoe ook een boekverlies of -winst bij verkoop?
Kosten boekverlies
In een zaak die tot voor de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2005:AT7203) werd uitgevochten, stond de vraag centraal of boekverliezen tot de werkelijke kosten gerekend moesten worden. Het betrof verliezen die waren geleden bij de verkoop van diverse auto’s die een advocaat in de loop der jaren ter beschikking stonden. De advocaat dreef zijn kantoor in de vorm van een eenmanszaak en had voor de auto’s diverse bijtellingen op de winst in mindering gebracht. Daarbij beperkte de advocaat de bijtellingen tot de bedragen van de werkelijke kosten die met de auto’s samenhingen.
Correctie voor boekverlies. De inspecteur corrigeerde de aangiften echter en stelde dat de bijtellingen te laag waren. De advocaat was weliswaar uitgegaan van de werkelijke kosten, maar had hierbij de boekverliezen niet meegeteld die bij verkoop van de verschillende auto’s waren gerealiseerd. Volgens de inspecteur moesten deze boekverliezen wel worden meegeteld en kwam op deze manier het bedrag van de werkelijke autokosten boven de procentuele bijtelling uit. Door bij de aanslag uit te gaan van deze procentuele bijtellingen, had de inspecteur naar eigen mening dus correct gehandeld.
Inspecteur teruggefloten
De Hoge Raad is het hiermee niet eens. Deze is van mening dat boekwinsten en/of -verliezen niet in aanmerking moeten worden genomen, als berekend moet worden of de werkelijke autokosten in een jaar lager zijn dan de bijtelling. Volgens de Hoge Raad zijn dergelijke boekwinsten of -verliezen aan te merken als een incidenteel resultaat dat geen aanwijzing inhoudt dat de kosten van het privégebruik hiermee zijn verlaagd, dan wel verhoogd. De Hoge Raad verwijst de zaak naar een ander hof om te onderzoeken of de werkelijke autokosten, dus zonder de boekverliezen, al dan niet onder de procentuele bijtelling blijven.
Voorbeeld.Een auto heeft een cataloguswaarde van € 50.000. De bijtelling van 22% zou € 11.000 zijn. Stel, de werkelijke autokosten bedragen € 10.000, dan kan de correctie wegens privégebruik niet meer bedragen dan € 10.000.
Uitzondering bij voorraad auto’s
In het arrest maakt de Hoge Raad een uitzondering voor de situatie waarin een auto tot de bedrijfsvoorraad van een onderneming behoort en daarom op deze auto niet wordt afgeschreven. Een eventueel op zo’n auto gerealiseerd verkoopverlies of een op de boekwaarde van deze auto afgeboekt bedrag behoort dan dus wel tot de werkelijke kosten voor het bepalen van de bijtelling.