chenken met of zonder geld? Het jaar loopt bijna ten einde en wellicht dat u uw kinderen en/of uw kleinkinderen nog een geldbedrag wilt schenken. Dit natuurlijk het liefst belastingvrij. Welke mogelijkheden zijn er nog in 2023 en waar moet u op letten? Wat als u even geen geld beschikbaar heeft? Wat zijn de mogelijkheden?
Vrijstellingen schenkbelasting
De vrijstellingen binnen de schenkbelasting zijn afhankelijk van de relatie tussen de schenker en de ontvanger en van het bestedingsdoel waarvoor het geld gebruikt wordt.
Jaarlijkse vrijstelling | ||
Schenker | Bestedingsdoel | Bedrag 2023 |
Ouders (beide ouders, ook als deze gescheiden zijn) aan kind (ook stief- of pleegkind) | Vrij te besteden | € 6.035 |
Iemand anders* | Vrij te besteden | € 2.418 |
* Het maakt hierbij niet uit of de schenker een grootouder, oom, tante, broer, zus of gewoon een bekende is.
Geen schenkbelasting. Schenkt u niet meer dan de jaarlijkse vrijstellingen, dan hoeft de ontvanger van de schenking geen schenkbelasting te betalen en ook geen aangifte schenkbelasting te doen.
Eenmalige verhoogde vrijstelling | ||
Schenker | Bestedingsdoel | Bedrag 2023 |
Ouders (beide ouders, ook als deze gescheiden zijn) aan kind (ook stief- of pleegkind) | Vrij te besteden | € 6.035 |
Een eigen woning | € 28.947 | |
Dure studie: meer dan € 20.000 per jaar | € 60.298 | |
Iemand anders* | Vrij te besteden | € 2.418 |
* Het maakt hierbij niet uit of de schenker een grootouder, oom, tante, broer, zus of gewoon een bekende is.
Voorwaarden. Voor de eenmalige verhoogde vrijstelling gelden altijd voorwaarden. Zo geldt de eenmalige verhoogde vrijstelling:
- alleen als de ontvanger op het moment van de schenking tussen de 18 en 40 jaar is of een partner heeft tussen de 18 en 40 jaar. De dag van de 40e verjaardag telt nog mee;
- eenmaal per schenker. De ontvanger of zijn of haar partner mogen maar een keer een verhoogde vrijstelling gebruiken van dezelfde schenker. Dus of voor de eigen woning of voor een dure studie of voor een vrij te besteden bestedingsdoel.
Geldt niet als? De eenmalige verhoogde vrijstelling geldt niet in combinatie met de jaarlijkse vrijstelling. Let op. De ontvanger moet altijd aangifte schenkbelasting doen als het bedrag van de schenking hoger is dan de jaarlijkse vrijstelling (zie tabel jaarlijkse vrijstelling), dus ook bij de eenmalige verhoogde vrijstelling. Dit is nodig om de vrijstelling aan te vragen.
Schenking voor de eigen woning
Wilt u in 2023 bijv. uw kinderen een bedrag schenken voor de eigen woning, dan hoeven zij dit niet gelijk in 2023 te besteden. Ze moeten het geld uiterlijk in 2025 gebruiken voor:
- de eigen woning (zoals aankoop eigen woning), bouwtermijnen van een woning in aanbouw, verbouwing of onderhoud van de eigen woning;
- aflossen hypotheek of restschuld eigen woning;
- afkoop van rechten van erfpacht, opstal of beklemming van de eigen woning. Het recht van beklemming is het recht om voor altijd de grond van iemand anders te mogen gebruiken. Men wordt dus geen eigenaar van de grond, maar wel van de gebouwen en beplantingen die zich op dat stuk grond bevinden.
Aannemelijk maken! De ontvanger van de schenking moet aannemelijk maken dat de schenking ook daadwerkelijk is betaald en gebruikt is voor de eigen woning. Er kan dus geen gebruik worden gemaakt van een schenking op papier. Let op. In 2024 wordt de belastingvrije schenking voor de eigen woning volledig afgeschaft.
Of voor een dure studie
Heeft u kinderen die gaan studeren en kost deze studie (of opleiding voor een beroep) € 20.000 (exclusief levensonderhoud) of meer per jaar, dan kunt u gebruikmaken van de eenmalige belastingvrije schenking van € 60.298 (2023) voor een dure studie. Let op 1. Bedraagt de schenking meer dan € 28.947, dan gelden er extra voorwaarden. Zo moet er notarieel worden vastgelegd voor welke studie de schenking bedoeld is, hoe hoog de verwachte kosten van de studie zijn en dat de schenking vervalt als het bedrag niet binnen twee kalenderjaren na het jaar van schenking is besteed aan de studie. Let op 2. Uw kind moet aannemelijk maken dat de schenking ook daadwerkelijk is betaald en gebruikt is voor studie. Er kan dus geen gebruik worden gemaakt van een schenking op papier. Let op 3. Uw kind mag de schenking niet gebruiken om studieschulden af te lossen die zijn ontstaan voordat uw kind de schenking van uw kreeg.
Vrij te besteden doel. Aan de gewone verhoogde vrijstelling zitten geen bestedingsvoorwaarden. Uw kind mag dus zelf weten waar zij of hij het bedrag aan besteed.
Schenkbelasting
Bedraagt de schenking meer dan de hiervoor genoemde vrijstellingen, dan is het meerdere belast met schenkbelasting. Hoeveel dit is, is afhankelijk van het bedrag en de relatie met de schenker.
Waarde schenking | Partner en (pleeg- of stief-) kinderen | Kleinkinderen en verdere afstammelingen | Overige personen |
€ 0 – € 138.641 | 10% | 18% | 30% |
€ 138.642 | 20% | 36% | 40% |
Papieren schenking indien geen geld
Indien u niet voldoende liquide middelen heeft en toch een schenking wilt doen, dan kunt u gebruikmaken van de papieren schenking. Tip. Schenken op papier wordt vaak door ouders toegepast om zo hun vermogen over te dragen aan hun kinderen. Het bedrag wat de ouders op papier aan hun kinderen schenken, telt namelijk niet mee bij hun erfenis. Hierdoor betalen de kinderen minder erfbelasting. Bij een schenking op papier wordt het geld niet uitbetaald, maar wordt door de ouders schuldig gebleven. De ouders krijgen daardoor een schuld aan de kinderen. De schenking moet u wel notarieel vast laten leggen. Let op. Om de schenkingen op papier voor de Belastingdienst aanvaardbaar te maken, moet u jaarlijks aan uw kinderen rente betalen (art. 21 lid 14 SW) . Dat rentepercentage is vastgesteld op 6% (art. 10 Uitv besl SW) . Deze liquide middelen moeten uiteraard wel voorhanden zijn. Ook moet er bewijs zijn van de rentebetaling (door middel van een bankafschrift met duidelijke omschrijving). Is er geen bewijs als daar door de Belastingdienst om wordt gevraagd, dan is de opgebouwde schuld niet aftrekbaar voor de erfbelasting bij overlijden van de langstlevende ouder.
Afweging besparing versus belasting
Of de besparing op de erfbelasting opweegt tegen de gevolgen van de inkomstenbelasting, is natuurlijk afhankelijk van de concrete gezinssituatie. Vanwege de veranderingen in de box 3-heffing wordt verondersteld dat u op bezittingen een rendement heeft van 6,17%, terwijl over de schulden slechts een leenrente van 2,57% (2023) wordt gerekend. De schuld is hierdoor dus niet meer voor de volledige waarde aftrekbaar. Daarbij heeft het kind over de vordering een fictief inkomen van 6,17%. Let op 1. Per saldo kan dit op familieniveau dus negatief uitpakken. Zo kan de totale inkomstenbelasting op familieniveau over 10 of 20 jaar meer bedragen dan de uiteindelijke besparing van de erfbelasting. Let op 2. Een schenking kan ook gevolgen hebben voor de toeslagen. Let op 3. Voor een schenking op papier moet ook aangifte schenkbelasting gedaan worden als de jaarlijkse vrijstelling wordt overschreden (zie tabel).
Voor de zekerheid toch advies inwinnen
Laat u dus vooraf goed informeren door een specialist of een papieren schenking voor u nog interessant is en/of u aan alle voorwaarden voldoet.